Ngày 8/12/2023, sau 36 giờ thảo luận, các thành viên và nghị sĩ EU đã đạt thỏa thuận về quy định quản lý AI toàn diện đầu tiên. Đạo luật AI này yêu cầu minh bạch đối với các mô hình AI nói chung và áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn đối với các mô hình mạnh, đồng thời cấm nhận diện khuôn mặt theo thời gian thực.
EU đạt thỏa thuận về Quy định quản lý AI toàn diện
Ủy viên Thị trường Nội địa EU Thierry Breton nhấn mạnh, Đạo luật AI sẽ giúp EU trở thành lục địa tiên phong với quy định rõ ràng về AI, tạo nền tảng cho các công ty khởi nghiệp và nhà nghiên cứu dẫn đầu trong lĩnh vực AI đáng tin cậy.
Chủ tịch EC Ursula von der Leyen cũng hoan nghênh thỏa thuận, coi đây là khuôn khổ pháp lý duy nhất để phát triển AI an toàn, bảo vệ quyền lợi của người dân và doanh nghiệp. Thỏa thuận còn bao gồm việc giám sát bởi văn phòng AI EU mới, trực thuộc EC, với quyền phạt lên tới 7% doanh thu công ty hoặc 35 triệu euro với những vi phạm.
Việc thông qua Đạo luật AI trong năm nay diễn ra sau sự bùng nổ của ChatGPT vào cuối năm 2022. Sự phát triển mạnh mẽ của AI tạo sinh như ChatGPT, Dall-E, Midjourney, và Stable Diffusion đã thúc đẩy EU hành động nhanh chóng để quản lý và đảm bảo an toàn công nghệ này.
Quy định quản lý AI của EU bao gồm cách tiếp cận hai cấp, yêu cầu minh bạch đối với các mô hình AI nói chung và áp dụng các quy định nghiêm ngặt hơn đối với các mô hình mạnh. Điều này giúp ngăn chặn những rủi ro tiềm ẩn từ các công nghệ AI mạnh mẽ, đồng thời bảo vệ quyền riêng tư và quyền lợi của người dân. Đặc biệt, lệnh cấm nhận diện khuôn mặt theo thời gian thực là một bước đi mạnh mẽ nhằm ngăn chặn sự lạm dụng công nghệ này trong việc giám sát và xâm phạm quyền riêng tư.
Thỏa thuận này không chỉ tạo ra sự nhất quán trong việc áp dụng các tiêu chuẩn AI trên toàn EU, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và nhà nghiên cứu phát triển AI một cách có trách nhiệm. Với việc thành lập văn phòng AI tại EU, cơ quan này sẽ giám sát và đảm bảo việc tuân thủ các quy định, đồng thời có quyền phạt các bên vi phạm, từ đó tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng.
Ngoài EU, Mỹ và Trung Quốc cũng đã có các quy định về quản lý Trí tuệ nhân tạo AI để đối phó với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ này. Điều này cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng đối với việc quản lý và điều chỉnh công nghệ AI, đảm bảo rằng sự phát triển của AI mang lại lợi ích cho toàn xã hội mà không gây ra những hậu quả tiêu cực.
Các nhà đàm phán từ Nghị viện Châu Âu và 27 quốc gia thành viên đã vượt qua những khác biệt lớn về các vấn đề gây tranh cãi như trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh và việc cảnh sát sử dụng giám sát nhận dạng khuôn mặt để ký một thỏa thuận chính trị thăm dò cho Đạo luật Trí tuệ Nhân tạo.
“Thỏa thuận đã đạt được. EU trở thành châu lục đầu tiên thiết lập các quy tắc rõ ràng về việc sử dụng AI,” Ủy viên Công nghiệp EU Thierry Breton viết trên mạng xã hội X.
Tại sao có Quy định quản lý AI toàn diện?
Quy định quản lý AI toàn diện ra đời để đối phó với nhiều thách thức và rủi ro liên quan đến sự phát triển và ứng dụng của trí tuệ nhân tạo (AI). Dưới đây là các vấn đề chính mà các quy định này nhằm giải quyết:
An Toàn và Minh Bạch: Với khả năng học hỏi và ra quyết định của AI, cần có các quy định để đảm bảo rằng các hệ thống AI hoạt động một cách an toàn và minh bạch. Điều này giúp ngăn chặn các sự cố không mong muốn và đảm bảo rằng người dùng hiểu rõ cách thức hoạt động của AI.
Bảo Vệ Quyền Riêng Tư: AI có khả năng xử lý và phân tích lượng lớn dữ liệu cá nhân, điều này đặt ra nhiều mối lo ngại về quyền riêng tư. Quy định quản lý AI giúp bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng, ngăn chặn việc thu thập và sử dụng dữ liệu trái phép.
Ngăn Chặn Lạm Dụng: Có những lo ngại rằng AI có thể bị lạm dụng cho các mục đích xấu như giám sát bất hợp pháp, tạo nội dung giả mạo hoặc thực hiện các hành vi gian lận. Các quy định giúp thiết lập các tiêu chuẩn và giới hạn để ngăn chặn những hành vi này.
Bảo Vệ Quyền Lợi Người Dân và Doanh Nghiệp: Các quy định về AI đảm bảo rằng công nghệ này được sử dụng một cách công bằng và không gây hại cho quyền lợi của người dân và doanh nghiệp. Điều này bao gồm việc đảm bảo rằng các quyết định của AI không mang tính thiên vị hoặc phân biệt đối xử.
Thúc Đẩy Phát Triển Bền Vững: Quy định quản lý AI tạo ra một khung pháp lý rõ ràng, giúp các nhà phát triển và doanh nghiệp hiểu rõ các yêu cầu và giới hạn, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của công nghệ AI. Điều này cũng giúp tăng cường niềm tin của công chúng vào các ứng dụng AI.
Đảm Bảo Cạnh Tranh Công Bằng: Các quy định giúp đảm bảo rằng tất cả các công ty, từ các doanh nghiệp khởi nghiệp đến các tập đoàn lớn, đều tuân thủ các tiêu chuẩn tương tự. Điều này giúp tạo ra một sân chơi công bằng, thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh và đổi mới trong ngành công nghệ.
Việc ban hành các quy định quản lý AI là bước quan trọng để đảm bảo rằng công nghệ này mang lại lợi ích tối đa cho xã hội, đồng thời giảm thiểu các rủi ro và thách thức tiềm ẩn. Điều này không chỉ bảo vệ người dùng mà còn giúp định hình tương lai của trí tuệ nhân tạo một cách bền vững và đáng tin cậy.
Kết Luận
Việc EU đạt thỏa thuận về quy định quản lý AI toàn diện đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc định hình tương lai của trí tuệ nhân tạo trên toàn cầu. Thỏa thuận này không chỉ tạo ra khung pháp lý đầu tiên cho AI, mà còn khẳng định vai trò tiên phong của EU trong việc đảm bảo công nghệ này được phát triển và sử dụng một cách an toàn, minh bạch và đáng tin cậy.
Trong tương lai, quy định quản lý AI của EU sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của công nghệ này, đồng thời bảo vệ quyền lợi và an toàn cho người dùng. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc định hình cách mà AI sẽ được phát triển và sử dụng, không chỉ ở châu Âu mà trên toàn Thế Giới.
